Scherven brengen geluk

Het lukt me nog niet ten allen tijde maar het bedt zich steeds meer in in mijn doen en laten: je overgeven aan de (onzekere) toekomst......Die haakjes, zo bedenk ik me net, zou ik juist weg moeten laten. Maar door ze te laten staan, geeft het precies de kern van de zaak weer, de interne tweestrijd die plaatsvindt: de toekomst willen controleren zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Je 'overgeven' betekent voor mij dat je dingen niet wilt forceren opdat ze wel of niet gaan gebeuren, het moet niet alleen maar vanuit 'willen' naar voren komen. Het zou vanuit het hart door je poriën naar buiten moeten stromen, een gevoel dat zo sterk is, dat je er niet omheen kunt.....Dit houdt in dat je vertrouwen hebt, ten eerste in jezelf. je hoeft je dan niet angstvallig voor te bereiden op wat er eventueel komen gaat, je gaat uit van je eigen vertrouwen, je eigen kracht. En dit aspect manifesteert zich in alles, op alle vlakken. Om een voorbeeld te geven, ik kan bijvoorbeeld geen verhaal op commando schrijven. Er moet iets voorvallen wat me inspireert om daarover iets te willen melden. Jezelf dwingen om iets te verzinnen of moeten is voor mij niet de manier. Zonder inspiratie geen verhaal, zonder diepgang is er niets interessants voor de lezer. En dit laatste is niet eens het belangrijkste. Als ik plezier heb om met de woorden te puzzelen, de reis van het formeren van zinnen begin om zo het blanco vel van een geletterd ontwerp te voorzien, niet wetende hoe het verhaal zich gedurende dit proces gaat ontwikkelen, dat is voor mij de weg. En ik denk, of beter gezegd: ik ben er van overtuigd, dat dit de universele weg is.

Toen ik vandaag de dag begon, had ik niet kunnen bedenken dan ik nu om kwart voor een in de ochtend dit verhaal aan het vormgeven ben. Lopend op weg van werk naar huis, onder de schitterende sterrenhemel met zo nu en dan een flinterdun aangenaam vleugje wind, kwam de herinnering in me op dat ik vanochtend een glas brak, net toen ik wilde beginnen met afwassen. Nou ja ik.......Het glas viel om omdat er andere items in de buurt waren die zich genoodzaakt voelden om zich te verplaatsen. Het glas stond in de gootsteen om samen met wat bestek en twee ontbijtbordjes te wachten om schoongemaakt te worden. Deze herinnering was de vonk die aanstoot gaf tot het schrijven van dit verhaal. Bij mij komt dat dan vaak in de vorm van een gedachte, maar aangezien ik uitblink in het verzamelen en produceren van gedachtes, herinneringen en beelden, heb ik intussen geleerd dat ik geduldiger moet zijn. Ik neem echt niet meer elke gedachte serieus. Ik heb helaas niet zoveel handen, voeten en kan me nog niet reproduceren om al mijn gedachtes aandacht te geven danwel uit te voeren. De maatregel die ik handteer is: als een gedachte drie keer de revue passeert, dan heb ik het signaal begrepen. Soms benoem ik dat ook letterlijk, dan verschijnt er en glimlach op mijn gezicht en dan zeg ik – tegen wie weet ik niet – 'ja ja ja, ik heb het begrepen, het bericht is aangekomen!' Dit is een vorm, maar er is nog een manier waarop het gevoel zich bij mij manifesteert. Soms worden gedachtes aan elkaar gelinkt, er wordt een brug geconstrueerd tussen verschillende gebeurtenissen. In dit geval ging het ongeveer zo: glas brak – afwassen – scherven – (mijn) theekopje dat knapte tijdens het afscheid nemen bij mijn oom en tante – waar mijn tante zei: scherven brengen geluk – het woord 'geluk' wat me deed denken aan het gelukskoekje wat ik samen met mem bij de koffie nam in het tropenmuseum tijdens ons gezellig dagje Amsterdam – op het briefje in het koekje van mij stond: het geluk zal je spoedig ten deel vallen en zal al je ongemakken en problemen moeiteloos overstemmen – ja, ik kan hier bevestigend op antwoorden want ik voel me met de dag gelukkiger – welke datum is het vandaag? – 24 juni 2012 – hee, 24, 6, 12, veelvoud van zes – 24 juni, was dat niet de datum van de terugreis van mijn ticket? – ja dat was het – dus ik had vandaag in het vliegtuig terug naar Nederland kunnen zitten – aha – het kwartje is gevallen – daarom brak het glas dus juist vanochtend!

Misschien dat je zegt: ik zie de logica er niet echt in. Dat kan heel goed, het is namelijk mijn unieke brein, waarvan alleen ik weet hoe het functioneert en wat mijn logica is. Of laat ik het anders formuleren, ik ken de gebruiksaanwijzing...

Enfin, ik had nog wat trappen te beklimmen alvorens de straat te bereiken waar ik woon om daarna, eenmaal binnen, mijn computer open te klappen en te beginnen. Ik was nog niet aangekomen bij het laatste deel van het werk-woontraject, dat bestaat uit de heuvel op lopen.

Sinds een aantal dagen heb ik gedurende deze reis een nieuwe gewoonte ontwikkeld. Als ik heb gewerkt en 's avonds op weg naar huis bijna boven ben, is er een punt wat een schitterend uitzicht biedt over Valparaiso, de baai, maar vooral ook de sterrenhemel. Meestal ga ik dan even een paar minuutjes zitten en geef mijn ogen de tijd om alles op te nemen. Om even stil te staan bij de dingen die elke dag aanwezig zijn, maar die je snel uit het oog kunt verliezen, alsmede een terugblik te werpen op de gebeurtenissen van de dag zelf. Onderweg naar dit punt op de route zat ik te dubben of ik dat vandaag nu weer moest doen of dat ik beter meteen naar huis zou gaan om te kunnen beginnen met dit verhaal. Ik was alweer bezig met de toekomst, om deze te plannen, want ik was nog niet eens op de plek aangekomen om de beslissing te nemen. Ik probeerde me weer te focussen op mijn tred, op elke trede die ik betrad. Toen ik er bijna was, was er iets wat me opviel: ik hoorde gemompel, meerdere stemmen bereikten mijn gehoor. Eenmaal aangekomen op 'mijn plekje', zag ik dat er drie pubers iets verderop zaten. Duidelijk......vandaag gaan we meteen door richting huis, het besluit is al voor mij genomen. Het is niet meer nodig om op de plek zelf na te denken welke optie ik zou willen nemen. Anderzijds was ik me ten volle bewust dat mijn brein zich toch weer had toegegeven aan de verleiding om zich met de toekomst bezig te houden terwijl dit nog niet nodig was. Verspilde energie zou je kunnen zeggen, die had ik ook voor iets anders kunnen gebruiken....

Terug naar het glas dat in stukken brak. Achteraf gezien was dit voor vandaag een belangrijke gebeurtenis. Op het eerste gezicht, of op het moment van gebeuren, lijkt het geen betekenis te hebben omdat verdere gegevens nog ontbreken. Sommige linken waren nog niet gelegd, waardoor de kettingreactie tussen de schakels in mijn hoofd niet eerder plaats kon vinden. Maar zoals het gezegde luidt: scherven brengen geluk, is het glas dat brak juist op de dag dat ik terug naar Nederland had kunnen vliegen voor mij een signaal dat ik op de goede weg ben. Op de weg naar het geluk. En die weg is nu hier, hier moet ik zijn op dit moment. Net zoals het gebroken theekopje bij mijn oom en tante dat indirect aangaf dat de beslissing om naar Chili te gaan de juiste was.

Voor mij heeft deze gebeurtenis, naast het signaal van de juiste richting, nog een diepere betekenis. Het staat of valt allemaal met elkaar. Ik zou het anders moeten formuleren. Het is niet het breken zelf dat voor mij iets aangeeft. Het is meer het object in kwestie voor en na de 'actie'. Eerst was het een geheel en daarna bestond het ineens uit verschillende delen en stukken. Het is een soort metafoor: scherven – geluk – geheel. Als je de verschillende delen van iets samenvoegt, snap je hoe het in elkaar zit, terwijl als je alleen het resultaat te zien krijgt, je vaak niet weet hoe de totstandkoming heeft plaatsgevonden. Dit impliceert enerzijds dat het proces van vormgeven minstens zo mooi als het eindresultaat. Anderzijds wil dit aangeven dat soms iets zo ingewikkeld is, dat je de verschillende delen en hun onderlinge verbanden eerst moet snappen alvorens het geheel helemaal in het volle perspectief te kunnen zien. Nu ik steeds meer mijn leven vormgeef, afstemmend op mijn behoeften, steeds beter door heb wat bij mij past, snap ik stapje voor stapje beter het geheel. En wanneer je ten allen tijde trouw bent aan jezelf, jezelf niet verloochent, kun je volgens mij niet gelukkiger zijn. Daarom is het gezegde zo mooi, zo helder en zo doortastend. Zo de waarheid: scherven brengen geluk. Door de scherven samen te voegen, hun onderlinge verband te zien, is de weg naar geluk, het begrijpen van het geheel.

Het hart spreekt altijd de waarheid als het maar de vrijheid heeft

Voor de mensen die geen Facebook hebben en mij alleen via de blog volgen, heb ik nieuws! Zoals ik in het voorgaande verhaal al beschreef – dat ik bijna zeker wist dat de kamer op de vlinderheuvel op mij lag te wachten – kan ik melden dat mijn gevoel het bij het juiste eind had! Het hart laat je nooit in de steek als je maar de angsten die het proberen te bedekken uit de weg ruimt en durft te vertrouwen op het innerlijke gevoel.

Vrijdag 1 juni heb ik de kamer bekeken en eerlijk gezegd was de eerste indruk een piep klein beetje tegenvallend. Maar zoals als alles in het leven, moet je soms door dingen heen kunnen prikken of verder kijken dan het eerste beeld wat op je netvlies valt. Ik had het perfecte plaatje in mijn hoofd samengesteld van alle elementen die de huizen hier in Valparaiso bezitten, met de prachtige uitzichten die de stad binnen haar grenzen te bieden heeft en met de natuur die haar plaats binnen het stedelijk weefsel afdwingt. In mijn gedachten had ik een kamer ontworpen met uitzicht op de zee, de muren voorzien van een intense kleur, hoge plafonds, veel licht, ruimte en rust.

Het duurde enkele tientallen seconden of misschien zelfs een minuut om de huidige situatie in mij op te nemen en de voor- en nadelen in mijn gedachten te noteren. Ervaringstijd op zo'n moment is moeilijk meetbaar. Net als bij de aardbeving, waarvan ik dacht dat de hele gebeurtenis maar seconde of vijftien had geduurd terwijl in werkelijkheid bijna anderhalve minuut was verstreken. Mijn hersens begonnen te ratelen en te analyseren: het huis is meer dan honderd jaar oud, de kamer heeft een authentiek en hoog plafond, de houten vloer is nog origineel, de ruimte heeft maar liefst drie paar grote ramen die allemaal open kunnen en in de vroege middag tot de schemering dringt direct zonlicht de kamer binnen.

Toen bezig was de lijst met voordelen samen te stellen en erachter kwam dat ik nog zeker een aantal kon toevoegen, besloot ik dat het gemakkelijker was om juist te kijken welke aspecten niet helemaal waren zoals ik ze mij had ingebeeld en in hoeverre deze belangrijk waren. Niets in de wereld is immers perfect. Dus ik begon de nadelen denkbeeldig te rangschikken. De voornaamste oorzaak voor het eerste gevoel van teleurstelling was dat de kamer geen rechtstreeks uitzicht bood op de oceaan. In gedachten had ik me al meerdere keren zien zitten op mijn bed, turend naar de hele blauwe leegte van zowel lucht als water. Helaas pindakaas, geen zicht op zee, maar wel openheid richting een deel van de heuvels van Valparaiso. Daarnaast had ik de kleur en het feit dat de muren bedekt waren met een laag behang van ongeveer dertig jaar geleden anders voorgesteld.

Na het rondje door de kamer, waarin ik alle hoeken, ramen, oriëntatie, lichtinval en noem het allemaal maar op grondig had geïnspecteerd en geanalyseerd, was de weg weer richting de woonkamer. Op de drempel van de deuropening aankomend, kon ik mijn fictieve ideaalplaatje 'doorslikken' en de realiteit accepteren hoe die werkelijk was. Daar stond ik, onder de deurpost van misschien mijn toekomstige kamer, kijkend naar de twee ramen die als twee ogen de wijde verte in keken en me leken te zeggen: 'Maar kijk hier dan, dit is het wat je zoekt'. Het was alsof de de ruimte tussen mij en de ramen fungeerde als een verrekijker. Ik moest alleen nog even scherp stellen om het te zien. Dit gevoel deed een glimlach op mijn gezicht brengen. Toen wist ik het: Ja, dit wordt mijn nieuwe thuis. Dit huis is als een vogel die hoog in de kruinen van de bomen haar nest heeft. Vrij van alle drukte van de lager gelegen delen, waar de kakofonie van het dagelijks leven van grondgebonden wereld plaatsvindt. Hier in de boomtoppen, het laatste vingerkootje van moeder aarde, het uiterste zuignapje op een van de tentakels van een octopus, waar alleen de elementen regeren, waar de wind haar veren streelt en de bladeren laat ritselen. Hier, verheven boven het maaiveld, het nest hebbend boven de horizon, maar toch door de wortels stevig verankerd, kan deze vogel haar gedachten en instinct de vrijlaten.

De vlinderheuvel? - Cerro Mariposas?

Het zal iedereen wel opgevallen zijn dat de eerste vier verhalen niet echt beschreven over wat mij dagelijks bezighoudt hier in Valparaiso. Ik was nog te onwennig om daar over te schrijven. Gevoelens en emoties gingen, en gaan zo nu en dan nog steeds van het ene extreme richting het andere extreme. Alsof je in een achtbaan zit. Soms klimmende richting het hoogtepunt en dan weer afdalend tot een dieptepunt. Er zijn dagen dat ik de hele wereld aan kan, dan gaat alles vanzelf en kan ik genieten van elk moment. Van elke vogel die ik hoor, van elke kat die ik zie, van elk briesje dat een stukje zee aan me presenteert, van alle gekleurde huizen op de heuvels. Maar andere dagen schotelt mijn hoofd mij alle problemen en angsten voor die ik op mijn levenspad zou kunnen tegenkomen. Die twijfel of ik het wel goed doe, of het wel allemaal zal gaan zoals ik wil. Eigenlijk is het belachelijk dat je hoofd je zoveel problemen bedenkt waarvan 90% nooit en te nimmer zal plaatsvinden. Je druk maken over dingen die niet gaan gebeuren, is zo zonde van je tijd, het weerhoudt je ervan om te genieten van alle mooie dingen in het leven. Terwijl, wanneer ik probeer deze gedachtes naast me neer te leggen, op dat moment diep in mijn hart weet dat ik op de goede weg ben. Ik woon al in de stad waar ik zo van hou, die me energie geeft. Na nauwelijks twee maanden is mijn visum in behandeling en heb ik het werk dat ik voor deze etappe in mijn leven nodig heb. Hier ga ik nieuwe mensen leren kennen die me verder zullen helpen mijn eigen netwerk van vrienden op te bouwen en het werk zal me financieel gezien de stabiliteit verzorgen om rustig stap voor stap mijn leven vorm te geven zoals ik wil.

Ik ben ondertussen begonnen met fase twee van dit avontuur: het zoeken naar een eigen plek, een eigen kamer, een eigen stekkie om te wonen. Ik heb het gevoel dat ik morgen de kamer ga vinden die bij me past. Ik heb de kamer nog niet gezien, ik heb alleen de vrouw gesproken en geluisterd hoe ze de kamer omschreef. Het klikte meteen en we hebben beide een ring met dezelfde groene steen. Een Malachiet.....Groen, de kleur van het hart, de kleur waar ik zo van hou, de kleur van de natuur. Eigenlijk weet ik het al zeker. Gek is dat, soms weet je gewoon dingen zeker. Net zoals dat ik wist toen ik ging lunchen bij Viavia café, dat na een gesprekje met een van de medewerkers, dat het de plek ging zijn waar ik zou gaan werken. Ik heb toen tot het verlossende antwoord anderhalve week later, niet eens meer verder gezocht want ik was er van overtuigd dat Viavia voor mij was. Zo is nu de vlinderheuvel voor mij, dat wordt mijn thuis de komende maanden tot het tijd wordt om weer iets anders te zoeken. Van de vrolijke heuvel naar de vlinderheuvel, klinkt niet slecht toch?

Zoals ik in mijn eerste verhaal al een paar keer schreef: ik geloof niet meer in toevalligheden. Wel, deze toevalligheid wil ik jullie niet onthouden.

Twee dagen geleden stond ik op met het plan om een aantal kamers te gaan bekijken. Ik keek in mijn kastje wat ik die dag aan zou trekken. Ik koos voor het vlindershirt. Ik was die ochtend een beetje onrustig, bang zijnde dat ik niet iets zou gaan vinden wat binnen mijn financiële mogelijkheden zou vallen en zou voldoen aan alle eisen die ik heb ten aanzien van een kamer. Terwijl, als je weet wat je wilt en je geduldig zoekt en alles op je af laat komen, komt de plek vanzelf op je pad. Ik had de dag ervoor twee kamers bezichtigd en dat was niet echt wat ik ervan had verwacht. Enfin, ik ging op pad. Vanaf de voordeur van het huis van Sofia, waar ik nog steeds momenteel verblijf, tot het hek wat toegang geeft tot de straat, is een deels onverhard smal pad. Een soort open steeg. Halverwege kruisten twee vlinders dansend mijn pad, toen op dat moment nog geen idee hebbende wat me die dag stond te gebeuren. Ik belde de personen voor de bezichtiging van de twee kamers. Op de weg er naar toe, kwam ik onderweg nog een stuk of drie vlinders tegen. De eerste kamer was niet iets voor mij, veel te donker. De tweede voldeed bijna aan al mijn eisen. Een oud huis, de authentieke stijl waar Valparaiso bekend om staat, kleurrijk en een golfplaten gevel. De kamer was qua licht en zon prima, groot genoeg met een klein Frans balkonnetje richting de straat, geen studentenhuis en de locatie was ook oké. De straat was wel wat aan de drukke kant. Maar op een of andere manier was mijn gevoel niet geheel overtuigd. Later, bij thuiskomst, wist ik dat ik me niet prettig voelde bij het bed wat deel uitmaakte van de gemeubileerde kamer. Ook de drukte van de straat zinde me niet. Maar bij het verlaten van dit huis had ik die informatie nog niet beschikbaar. Ik besloot vanaf daar de trappen op te lopen om bij te bovenliggende straat uit te komen om de omgeving een beetje te verkennen. Want deze heuvel Bellavista ken ik niet zo goed als bijvoorbeeld Cerro Alegre waar ik nu woon. Toen ik boven was, liep ik een stukje naar beneden waar zich een soort souvenirswinkeltje bevond met allemaal handgemaakte spullen. Ik ging er binnen en vroeg of men wist waar men op deze heuvels de advertenties plaatst wanneer er kamers in de aanbieding zijn. De vrouw vroeg wat ik zocht, hoeveel ik bereid was te betalen, hoelang in Chili zou blijven, enzovoort. Toen ik antwoordde dat mijn intentie was om hier mijn leven op te bouwen, verscheen er een glimlach op haar gezicht. Ze zei: ik heb een grote kamer met uitzicht op de Pacific in de straat die Baquedano heet. Het aftasten was teneinde, wederzijds vertrouwen kwam daarvoor in de plaats. We kletsten nog wat en maakten de afspraak dat vrijdag (morgen, wanneer ik dit schrijf) ik de kamer zou kunnen bezichtigen. Ik vroeg op welke heuvel haar huis zich bevond. Ze zei: Cerro Mariposas, de heuvel van de vlinders! Ik zeg niks meer, dit schrijvende met een enorme glimlach op mijn gezicht......

Je kunt je vast wel voorstellen dat ik nu op dit moment heel veel zin heb in morgen. Maar eigenlijk weet ik het al.....We zullen zien of mijn gevoel het bij het juiste eind heeft. Wat de uitslag ook zal zijn, ik zal het je snel laten weten. Ik voel me gelukkig en ik heb alle vertrouwen in morgen....De vlinderheuvel is van mij, het nieuwe territorium waar zich het nest bevindt van deze paradijsvogel!

Julio, de koning van Cerro Alegre

Ik leerde Julio negen jaar geleden voor het eerst kennen. Via via kwam ik te weten dat zijn naam Julio was. Daarna kwam ik hem vele malen tegen wanneer ik vanaf het plein Anibal Pinto omhoog liep op weg naar huis. Hij altijd groetend, vrolijk en vol levenslust. Ik werd er spontaan blij van wanneer ik hem weer eens tegen het lijf liep. Een omhelzing was dan wel op zijn plaats en vaak hoorde daar ook een kort praatje bij opdat we beiden onze weg weer vervolgden. De ene naar boven en de ander de heuvel afdalend. Op andere momenten zag ik hem boven genieten van de zon vlakbij de Anglicaanse kerk. Lekker een dutje doen op een van de houten bankjes, de 'catorce asientos' – 'veertien zetels' genaamd. Of wanneer meneer niet lag te dromen, rustig de straat aanschouwend wie of wat er allemaal voor zijn neus aan het voorbij trekken was. Wanneer de avond zijn intrede deed, was Julio vaak beneden op het plein te vinden. Leunende tegen het standbeeld aan de voet van de straat Almirante Montt die toegang geeft tot Cerro Alegre, in de gaten houdend wie er allemaal zijn heuvel wilden beklimmen.

Julio was en is opvallend type, vooral om zijn schoonheid. De bijzondere, stralende ogen en een prachtig gespierd, netjes verzorgd lichaam. Echt een plaatje om te zien. Het leek wel of altijd het licht op hem scheen, zodat mijn blik hem zo uit de massa filterde. Of misschien was hij het zelf die dit licht produceerde zodat mijn ogen niet om hem heen konden. Het rare was dat hij mij niet eerder was opgevallen. Opeens was hij er en vanaf dat moment was hij heerser van een groot deel van Valparaiso. Niemand had hem daarvoor zien opgroeien, het leek wel of hij van een andere planeet kwam. Wat ik al zei: juist omdat hij er zo anders uitziet dan de rest, is Julio een bijzondere verschijning. Zijn komst ging als een lopend vuurtje door Valparaiso, ineens kende iedereen hem. Maar deze vrije vogel liet zich niet binden, bleef koning van de straat, terwijl hij elke avond uit kon kiezen waar en met wie hij de nacht zou doorbrengen.

Nu zijn we bijna tien jaar verder en laatst kwam ik hem voor het eerst sinds bijna tien jaar weer tegen! Ik zat die dag een gedicht te schrijven in de zon op een van de 'veertien zetels'. Plots kwam hij de hoek omzetten en werd mijn gefocuste blik van de halfvol geschreven pagina afgetrokken. Voor de duidelijkheid: ik zag hem niet de hoek omkomen want mijn hoofd, hart en ogen waren in de ban van de woordenpuzzel die ik aan het verzinnen was. Het was alsof aan het uiteinde van mijn blikveld, op de rand van de radius, een lichtgeel gekleurde vonk uit het niets verscheen. Ik keek op en daar was hij! Fantastisch was het wederzien en wat ik niet had verwacht: hij herkende me nog. Dat deed me nog meer glimlachen en gaf me nog een intenser gevoel van blijdschap. We hebben elkaar innig omhelsd en uitgebreid gesproken. We hadden elkaar na al die jaren natuurlijk veel te vertellen. Tijdens ons gesprek, waarin ik zijn fysieke verschijning gedetailleerd in mijn geheugen opnam, op een manier die je het beste kunt omschrijven alsof mijn ogen tien foto's per seconde namen en die in mijn hersens aan het mapje Julio toevoegden, kon ik zien dat de jaartjes voorzichtig een beetje begonnen te tellen. Hier en daar bespeurde ik een grijs haartje en zijn lichaam was ook iets minder strak en gespierd geworden. Maar zonder twijfel zag hij er nog gezond en fit uit. Wat fijn was het om hem weer te zien en te weten dat ik hem op elk moment van de dag tegen het lijf kan lopen! Want ondanks dat de wilde haren deels zijn verdwenen, is meneer nog steeds heerser over Cerro Alegre. Ik zie hem niet zo vaak meer als voorheen beneden op het plein, maar boven op de heuvel heeft Julio de teugels nog strak in handen. De koning houdt vooralsnog stand en omdat zovelen hem liefhebben, zal hij dit nog wel eens heel lang kunnen volhouden.

Ik hou van je Julio en ik hoop dat we elkaar nog vaak mogen tegenkomen! Weet je nog laatst toen we samen een ijsje aten? Wat een uniek moment, ik heb daar intens van genoten. Hopelijk tot snel.....

Liefs, Jil

Ps: Wil je meer weten over Julio? Bekijk dan zijn facebookpagina: https://www.facebook.com/pages/Julio-El-perro-mas-conocido-de-Valparaiso/44311722229

“Trilling” van 6,5 op de schaal van Richter - Temblor con una magnitud de 6,5

Het moest er een keer van komen......Het was niet de vraag of het ging gebeuren maar wanneer. Eigenlijk zat ik er stiekem ook wel een beetje op te wachten. Tijdens mijn studietijd hier in 2003-2004 had ik ook wel wat aardschokken meegemaakt, maar dat stelde niet veel voor. Die kwamen qua kracht niet boven 5 uit op de schaal van Richter. In de nacht - er zal vast een verklaring voor zijn dat het bijna altijd 's nachts plaatsvindt - van maandag of dinsdag was het dan zover. Rond 01.00 uur, ik lag net ongeveer anderhalf uur in bed, toen de aarde besloot te gaan bewegen. Ik was in één keer klaarwakker, iets wat ik 's ochtends echt nooit voor elkaar krijg. Dan heb ik minstens een kwartier nodig om echt wakker te worden, aanstalten te maken uit bed te komen en op te gaan staan. Nu sprong ik uit bed en zocht de eerste de beste constructiebalk op in het huis om er onder te gaan staan. Hemelsbreed is die plek een meter verwijderd vanaf waar ik zat, maar ik sprong de andere kant het bed uit dus moest ik nog om het bed heen rennen voordat ik daar aankwam. Daar aankomende riep ik tegen Sofia die in de ruimte boven mij slaapt: 'Sofia, un temblor!' - Sofia, een trilling!- Waarop ze doodkalm antwoordde: 'Esto no es un temblor, es un terremoto'.- Dit is geen trilling maar een aardbeving De muur vasthoudende, zag ik de grond onder mijn voeten bewegen. Het was of de vloer een soort golfbeweging maakte. Het was niet zo dat ik de muur moest vasthouden om te blijven staan, maar het was soms net alsof je op een surfplank staat en over onrustige kleine golven heen glijdt.

Het viel me op dat bij deze beving weinig geluid betrokken was. Vaak wordt een beving vergezelt door een diep gerommel dat uit het binnenste van de aarde lijkt te komen. Je voelt als het ware dat diep ergens onder de aardkost een verschuiving optreedt, dat een bende stenen of rotsblokken van een berg af denderen. Dat was deze keer niet zo. Ook het huis produceerde niet veel geluid, waardoor je zou kunnen zeggen dat de film er iets minder eng door werd. De muziek die de spannende momenten ondersteunt, ontbrak. Niet dat ik dit overigens erg vond! In het huis waar ik tijdens mijn studietijd woonde, hoorde je tijdens de bevingen de houtconstructie piepen, het glas trillen tegen de glaslatten en spijkertjes en kwam het stof vanuit het verlaagde plafond naar beneden zetten. Hier in dit huis, wat ik ongeveer uit dezelfde tijd schat, gebeurde niets van dit alles. Het glas is afgekit en trilt daardoor niet tegen de kozijnen aan. Ook heeft dit huis geen verlaagd plafond en blijkbaar is de constructie van de muren in een iets betere staat.

De beving duurde lang, langer dan een minuut. Echter, op het moment van plaatsvinden heb je werkelijk geen idee hoelang de beving duurt en gaat voortduren. Voor je gevoel kan een seconde een minuut zijn maar een minuut ook een seconde. Zelf dacht ik dat de beving maar een seconde of vijftien had geduurd, wat in werkelijkheid dus bijna anderhalve minuut bleek te zijn. Gelukkig maar want als al deze energie uitgespreid over anderhalve minuut in vijftien seconden zich had gemanifesteerd, dan was het niet bij 6,5 gebleven maar was het eerder richting 8 op de schaal van Richter gegaan. Dat zijn de echte zware jongens waarbij je wel de muren moet vasthouden om te kunnen blijven staan. Het lijkt misschien niet zo'n groot verschil tussen 6,5 en 8, maar deze schaal verloopt exponentieel dus een decimaal hoger is in werkelijkheid een groot verschil in kracht. Overigens, voor mezelf vind ik 6,5 voorlopig wel eventjes genoeg!

Het is goed dat ik nu ongeveer weet wat een echte aardbeving is, het beetje angst wat ik had voor een aardbeving is verdwenen. Het onbekende is door deze ervaring min of meer bekend geworden, hoewel deze ervaring natuurlijk geen garantie is. Elke aardbeving is weer anders. De ene is lang en het ritme is uitgesmeerd over een langer tijdsbestek, anderen zijn kort en hevig. Iets waar ik voorheen niet bij had stilgestaan, is dat de ene beving meer horizontaal is gericht en de ander meer verticaal. Deze van maandag op dinsdag was over het algemeen horizontaal van aard, vandaar dat ik ook het idee had dat ik op een surfplank stond.

Later, toen na een half uur de elektriciteit het weer deed, kwamen we er via via achter dat het epicentrum ongeveer 50 kilometer ten noorden van Valparaiso lag en dat de beving daar een kracht van 6,7 op de schaal van Richter had gehad. Volgens Chileense begrippen was het dus geen aardbeving, alleen maar een trilling. 'Un temblor' en niet 'un terremoto'. Overal ter wereld zou ik zeggen dat alles boven de 6 je toch wel als een aardbeving mag beschouwen. Zeker als je ziet wat voor schade een aardbeving van 6 punt nog wat elders kan aanrichten. Hier in Chili, waar iedereen geprogrammeerd geboren wordt met aardbevingen, spreekt men pas van een aardbeving wanneer de kracht boven de 7 uitkomt! Met andere woorden: ik heb nog steeds geen aardbeving meegemaakt, alleen maar een trilling!!
Aan de andere kant, als je ziet hoe relaxed iedereen hier met de beving omging, dat de elektriciteit na een half uur weer functioneerde, dat de volgende ochtend aan helemaal niets te zien was dat er die nacht een beving had plaatsgevonden en het leven weer gewoon verder ging waar het de vorige dag was gebleven, geef ik de Chilenen wel gelijk. Een aardbeving relateer je toch vaak aan ingestorte gebouwen en mensen die bedolven onder het puin liggen.
Maar, aangezien ik toch een tikkeltje eigenwijs van aard ben, stel ik in dit geval mijn eigen regel op en vind dat alles boven de 6 toch echt wel een aardbeving is! Het is toch wel ietsje meer dan een vrachtwagen die door een klinkerstraat heen dendert...Onderhand was het twee uur in de ochtend en werd het wel weer eens tijd om een poging te doen om te gaan slapen...... om het resterende deel van de nacht nog een aantal keer gewekt te worden door een verscheidene naschokken, oftewel 'replicas'!

De aankomst - La llegada

Het is dan zover, het eerste verhaal van deze paradys fugel in Valparaiso! De kleurrijke stad waar ik in april 2002 op slag verliefd op werd toen ik met de bus vanuit Santiago afdaalde richting de kust en de eerste woningen hoog boven me op de berghellingen zag verschijnen, nog niet eens een glimp te hebben opgevangen van de stad zelf. Toen wist ik al: hier moet ik terug naar toe, er is iets wat me hier trekt, ik moet de stad verder onderzoeken en opsnuiven.

Precies een week geleden kwam ik na een lange reis weer terug in mijn geliefde stad, oftewel 'mi puerto querido'. De reis was op zich niet zo lang want ik vertrok een uur te laat uit Amsterdam waardoor ik minder lang in Madrid hoefte te wachten. Het opstijgen en het verlaten van Nederlandse bodem deed me niet eens zoveel, maar toen 's nachts het vliegtuig vanuit Madrid richting Santiago vertrok en ik het continent Europa achter me liet, moest ik wel even slikken. Chao Europa, tot weet ik niet wanneer.....Dat was toch een raar gevoel. Naast me in het vliegtuig zat een Spanjaard van een jaar of 65 die ongeveer elke week ergens in Zuid-Amerika moest zijn voor zaken en daarnaast ook redelijk de rest van de wereld had gezien. Genoeg stof voor een gesprek dus! Daardoor ging de tijd relatief snel en gelukkig heb ik aardig wat kunnen slapen. Wanneer het vliegtuig 's ochtends in Santiago aanstalten maakte om te landen en ik uit het vliegtuigraampje keek, werd ik van binnen gevuld met tranen van blijdschap. Een gevoel van dankbaarheid dat moeilijk is te omschrijven. Inmense blijdschap, dat ik dit mag meemaken, een gevoel van: levendiger dan dit moment kan het leven bijna niet zijn!

Nadat ik al snel mijn koffers bijeen had gezocht en door de douane was, wat een tijd duurde omdat er 's ochtends altijd iets van tien vliegtuigen tegelijk aankomen, ging ik bepakt en bezakt richting de bus. In de parkeergarage op Schiphol had ik al even geoefend of ik wel al mijn baggage zelf kon tillen. De busreis vanaf het vliegveld naar het metrostation 'pajaritos' – wat in het spaans 'vogeltjes' (hoe kan het ook anders) betekent, ging vlotjes. Vanaf daar vertrekken de bussen naar Viña del Mar, Valparaiso en alles wat daar tussenin aan de snelweg ligt. Eerst stonden we een tijdje in de file wegens werkzaamheden. Ongeveer dertig kilometer voordat we zouden aankomen in Valparaiso, dommelde ik wat weg . Dat was niet helemaal de bedoeling want ik wilde wel wakker zijn en het moment meemaken opdat de snelweg afdaalt richting zeeniveau en de eerste huizen als het ware zwevend boven de berghellingen verschijnen. Helaas is het panorama van tien jaar geleden niet meer hetzelfde als tegenwoordig. Er zijn in de tussentijd heel wat grote betonnen kolossen neergeplant tussen het groen. Het effect van deze lichtvoetige constructies op de berghellingen met een schaal die past in het landschap, is daardoor op sommige plekken teniet gedaan.

Ik had gedacht dat het zien van de eerste tekenen van Valparaiso me veel zou doen, maar dat viel eigenlijk mee. Pas toen we werkelijk de stad binnenreden via Avenida Argentina, besefte ik pas dat het echt was. Terug in de stad met de oude Trolleybussen uit de jaren '20 van de vorige eeuw en alle gekleurde huisjes op de heuvels die allemaal met de neus gericht staan naar de grote oceaan. Maar deze keer met de missie om in deze stad te blijven, om hier mijn leven op te bouwen, een aankomst zonder een gepland vertrek. Op een gegeven moment liepen enkele tranen over mijn wangen achter mijn zonnebril vandaan. Die bril kon ik un wel afzetten want hoe zonnig het nog was in Santiago, zelfs tot vlak voor we de stad binnenreden, hoe bewolkt was het in Valparaiso. Dat de zon niet scheen, kon me niet echt deren, je kunt niet alles hebben. Er zullen vast nog genoeg dagen komen dat de zon wel schijnt hoewel we hier richting de winter gaan. Wat ik al zei, je kunt niet alles hebben, dan maar twee winters achter elkaar.

Op het busstation aangekomen, wachtte mij het laatste deel van mijn reis: met de taxi naar het huis van Sofia waar ik de eerste weken kan verblijven totdat ik een baantje en woonruimte heb gevonden. De sleutel ging ik ophalen bij een vriend die zijn architectenburo [www.molo.cl] heeft op steenworp afstand van haar huis. Onderweg die kant op, de bekende weg voor mij, maakte ik een praatje met de taxichauffeur. Toeval of niet, wat ik schrijf met een glimlach want ik geloof niet (meer) in toeval, vertelde deze meneer mij dat hij een tijdje in Amsterdam had gewoond. Ergens midden jaren '80 was hij met een aantal Chilenen naar Nederland afgereisd waar er werk zou zijn in de haven. Daar aangekomen bleek dat er van het hele verhaal niets waar te zijn en uiteindelijk belandde hij in Noorwegen waar hij drie jaar heeft gewerkt en gewoond. Door het leuke gesprek wilde ik hem een beetje fooi geven door het bedrag naar boven af te ronden. Maar bijna altijd wanneer zo'n idee in mij opkomt, besluit de persoon in kwestie om het bedrag juist te verlagen en dult dan geen peso meer!

Aangekomen op het adres Monte Alegre 469 - hè waar ken ik deze combinatie toch van, zeker toevallig weer een andere toevalligheid..... 4:69 AM....4:69 MA.... – werd ik binnen warm onthaald door twee vrienden van Daniel. Na even snel mijn e-mail en mijn facebook te hebben gechecked, kwam Daniel al snel binnenvallen en werd er ongeveer tegelijkertijd begonnen met een jamsessie van de band 'Perro Alegre', wat 'vrolijke hond' betekent. Volgens mij, maar zeker weten doe ik het niet, is deze naam afgeleid van de buurt, of beter gezegd de heuvel 'Cerro Alegre'. Valparaiso bestaat niet zoals andere steden uit verschillende wijken. De 52 heuvels die tezamen de stad vormen, hebben elk een eigen karakter en fungeren op deze manier als een buurtgemeenschap of wijk. Doordat de heuvels van elkaar gescheiden worden door kleine valleien, hebben deze een soort autonoom karakter met elk een eigen micro economie, waar het ons-kent-ons-gehalte behoorlijk hoog is. Cerro Alegre – vrolijke heuvel – ken ik erg goed omdat ik hier in de buurt op deze heuvel tijdens mijn studietijd een kamer had. Terug op het oude nest dus. Oeps, een onbewuste woordspeling!

Na te hebben kennisgemaakt met Julia, de vrouw van Daniel, en hun zoontje Emilio was het eindelijk tijd voor een frisse douche. Met de nadruk op fris....Ja, alleen koud water....Buiten was men bezig de riolering te vervangen waardoor er blijkbaar geen warm water beschikbaar was. Helaas pindakaas, dan maar haar wassen met koud water, brrr! Onderhand liep het al aardig tegen zessen en niet veel later kwam Sofia me ophalen. Met alle spullen liepen we ongeveer honderd meter naar beneden naar haar huis. Na een lange omhelzing en de woorden 'tanto tiempo', werd het wel hoog tijd voor het eerste biertje. De terugkomst van Jildou in Valparaiso, daar moest op gedronken worden! Het appartement van Sofia is super, niet heel groot maar wel heel speciaal en autentiek, een loft met een boven- en benedenverdieping. Nadat we beiden met de schroevedraaier de bank hadden bewerkt tot bed en het hadden opgemaakt, werd het toch wel hoog tijd om nog een biertje extra te drinken. Op een been kun je niet staan, ik in ieder geval niet te lang. Waar we naar toe gingen??? Naar mijn o zo geliefde bar 'Pajaritos' …... ik hoef de lezer niet meer de vertaling van dit woord te geven. Bier werd het niet. Het werd witte wijn met perzik, een soort verelde sangria. Nadat we die fles ons meester hadden gemaakt, -voor de nuchteren onder ons: de inhoud wel te verstaan- was ik klaar voor de sloop. Maar ja, we waren afgedaald naar het centrum en ons stond nog een wandeling omhoog te wachten .Ik was blij dat ik uiteindelijk de eindstreep – lees 'bed' heb gehaald. Tot morgen, hasta manana Valparaiso, laat het geen illusie zijn. Hopelijk, als ik morgen mijn ogen open doe, zet deze droom zich voort en ben ik nog steeds hier, wat soms nog erg moeilijk te bevatten is!